1. Nguyên nhân trẻ hay nói dối:
Được chia ra theo từng giai đoạn của tuổi
- Từ 5 tuổi trở xuống: Do trẻ chưa nhận thức được nhiều và đôi khi nói theo cách tưởng tượng của bản thân để được bố mẹ khen hoặc bản thân đang mong ước nó.
- Từ 6 tuổi đến 11 tuổi: Trẻ nhận thức được hơn nên nói dối để đạt được điều mình mong muốn hoặc tránh bị phạt, bị mắng.
- Từ 12 tuổi trở lên: Lúc này các em đã bước vào thế giới của người lớn, vì vậy trẻ nói dối để đạt được điều mình muốn, để bố mẹ không mắng hoặc để bố mẹ không can thiệp quá sâu vào đời tư của mình.
2. Các biểu hiện khi trẻ nói dối:
- Phản ứng nhanh bằng các cụm từ "không phải con", "con không làm" hoặc có thể đổ lỗi cho ai đó.
- Lúng túng khi bị hỏi dồn dập.
- Quan sát kỹ thái độ của người hỏi hoặc nhìn lảng đi chỗ khác.
3. Với những trường hợp các em đã nói dối thuần thục, không còn ngượng ngịu
- Thứ nhất: Không tạo cơ hội cho con nói dối bằng cách thay bằng dùng các câu nói “Ai làm thế này?”, “con làm phải không?” cha mẹ nên dùng “nào chúng ta cùng dọn?”, “theo con thì tại sao điều này xảy ra?", "con có cách nào để lần sau không như thế?"
- Thứ hai: Không mắng hoặc phạt khi phát hiện con gây ra lỗi mà phân tích cho con hiểu về việc con đã sai và hãy rút kinh nghiệm lần sau, đồng thời hướng dẫn cho con thực hiện.
- Thứ ba: Phân tích cho con phân biệt được loại nói dối vô hại và có hại giúp trẻ phân biệt được để không có những nhận thức sai lệch khi lắng nghe xung quanh.
- Thứ tư: Do bất kỳ lý do gì phải nói dối dù vô hại cha mẹ không nên nói trước mặt con cái.
Nhiều bậc cha mẹ sai lầm khi cho rằng con còn quá nhỏ để biết nói dối, sẽ dễ dàng nhận biết được khi con nói dối hoặc đánh con nhiều để còn bỏ thói nói dối. Hãy dừng lại. Cha mẹ hãy để ý con nhiều hơn đặc biệt là khi con rất thích món đồ chơi nào đó và muốn được có nó. Hãy chân thành, nhẹ nhàng tâm sự với con để hiểu con hơn, như vậy con sẽ không còn nói dối nữa.
Cha mẹ hãy nhớ đòn roi không làm con nên người mà chỉ làm tổn thương con mà thôi! Vì vậy ứng xử khi con nói dối cũng là một kỹ năng rất cần thiết cho các bậc làm cha làm mẹ.